آیا تا کنون عنوان قراردادهای تجارت متقابل به گوشتان خورده است یا در این زمینه اطلاعاتی دارید؟ در این مقاله با ما همراه شوید تا ضمن معرفی قراردادهای تجارت متقابل در مورد کاربردهای آن نیز با شما صحبت کنیم.
نحوه شکل گیری قراردادهای تجارت متقابل
در دهه 1980 بود که در کشورهای مختلف، قراردادهای تجاری جدیدی با عنوان قراردادهای تجارت متقابل کاربرد پیدا کرد. این نوع از قراردادها در معاملاتی استفاده میشدند که صادرکننده کالا علاوه بر تعهدات معمولی که در زمینه صادرات می داد، در قبال منافع واردکننده نیز مسئول و متعهد می‌شد. لازم به ذکر می‌باشد که در برخی از مواقع تعهداتی که عنوان می‌شوند، هیچ گونه ارتباطی با موضوع اصلی قرارداد ندارد.
به طور کلی در معاملات تجارت متقابل، صادرکننده و یا واردکننده تعهد می‌دهد که در صورت واردات یا صادرات محصولات و یا خدمات به کشور متقابل، به همان میزان و یا هر میزان تائید شده دیگری نسبت به صادرات و یا واردات کالا و یا خدمات به کشور مقابل اقدام کند.
در تعریف دیگری که از معاملات تجارت متقابل وجود دارد، این گونه از معاملات اصطلاحی مشترک برای ارتباط دو معامله صادراتی قلمداد شده‌اند که یک سوی آن به کشور صادرکننده و سوی دیگر به کشور واردکننده باز می‌گردد.
به طور کلی معاملات تجارت متقابل را می‌توان روشی برای حذف پول از معاملات بین المللی دانست که برای کشورهایی که در پرداخت خود با مشکلاتی مواجه هستند، بسیار مناسب است. لذا کشورهایی که پول رایج قوی و یا اعتبارات پرداختی خارجی خوبی ندارند می‌توانند با استفاده از این معاملات تجارت خود را افزایش دهند.
کاربرد معاملات تجارت متقابل
بی شک پرداخت در معاملات ملی و بین المللی از ارکان اصلی تمامی قراردادها به شمار می‌رود. اما باید به این نکته توجه داشت که مقررات ارزی در هر کشور متفاوت است و این مسئله جابهجایی وجوه و ارز را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. ضمن اینکه جابهجایی ارز علاوه بر ایجاد محدودیت‌ها خود نیز هزینه‌هایی را در پی خواهد داشت. به همین علت است که تجارت متقابل با استقبال زیادی در تجارت‌های بین المللی مواجه شده است.
عمدتا کشورهایی که تک محصولی هستند و کالا یا خدمات متنوعی برای فروش در بازار بین المللی ندارند و یا کشورهایی که تحت تحریم قرار دارند از معاملات تجارت متقابل استقبال می‌کنند.
برای تنظیم قراردادهای متقابل از چه روش‌هایی استفاده می‌شود؟
قراردادهای تجارت متقابل انواع مختلفی دارد و می تواند بسته به ماهیت، مقدار تعهد، زمان، طول مدت اجرای قرارداد و بازدهی اقتصادی در اشکال مختلفی ظاهر شوند. به طور کلی معاملات تجارت متقابل از سوی کمیسیون تجارت بین المللی آمریکا به پنج دسته تقسیم شده است که عبارتند از:
- قراردادهای معاوضه‌ای
- قرارداهای خرید متقابل
- قراردادهای بیع متقابل
- قراردادهای افست
- قراردادهای واگذاری
در این میان روش‌های مختلفی نیز برای قراردادهای تجارت متقابل به کار بسته می‌شود که این روش‌ها به ترتیب ذیل می باشند.
- معاملات تهاتری ساده
- خرید متقابل
- بیع متقابل
- افست
- پیشخرید
- تعویض
- قراردادهای تسویه تهاتری
- قراردادهای واگذاری تهاتری
- معاوضه دیون
منظور از معاملات تهاتری چیست؟
معاملات تهاتری که به آن معاملات پایاپای نیز گفته می‌شود، نوعی از معاملات تجارت متقابل است که بین دو طرف قرارداد منعقد می‌شود. بر طبق این معامله دو طرف قرارداد کالا یا خدمتی را بین خودشان رد و بدل می‌کنند و هیچ پولی در قراردادهای این چنینی مورد مبادله قرار نمی‌گیرد.
منظور از معاملات خرید متقابل چیست؟
در معاملات خرید متقابل، صادرکننده محصول یا خدمت متعهد می‌شود در قبال صادرات به کشور دیگر، محصول یا خدمتی را از کشور مقصد خریداری نماید. در واقع می‌توان معاملات خرید متقابل را دو معامله مستقل دانست. بدین صورت که در معامله اول مثل تمامی قراردادهای فروش بین المللی پس از تحویل محصول یا خدمت به خریدار مورد نظر، وجه نقد دریافت خواهد شد. در مقابل نیز فروشنده نخست به خرید محصول یا خدمتی از خریدار اول می پردازد و در ادامه هزینه آن خدمت یا محصول را پرداخت می‌کند.
منظور از معاملات بیع متقابل چیست؟
به معاملات بیع متقابل بای بک نیز گفته می‌شود. در این معاملات خریداران کارخانه‌ها و خریداران تجهیزات تولیدی از قبیل: ماشین آلات یا تکنولوژی‌های ساخت و تولید به عنوان یکی از طرفین اصلی معاملات شناخته می‌شوند. بدین ترتیب که متعهد می‌شوند، محصولاتی که به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم از این تاسیسات و تجهیزات تولید می‌شوند را در اختیار فروشنده قرار دهند. معاملات بیع متقابل را می‌توان به نوعی معاملات انتقال فناوری به حساب آورد.
منظور از معامله افست چیست؟
معاملات افست بیشتر در مورد تجهیزات هواپیمایی و نظامی کاربرد دارند. در این معاملات صادرکننده متعهد می‌شود که قطعات مصرفی و مورد نیاز را از کشور واردکننده خریداری کند و یا بسترسازی مناسب برای خرید آن قطعات و تجهیزات را مهیا سازد.
ضرورت استفاده از وکیل تنظیم قراردادهای تجارت متقابل
لازم است بدانید که بیشترین کاربرد قراردادهای تجارت متقابل به معاملات کلان بین المللی بازمی‌گردد. لذا تنظیم قراردادهای این چنینی دانش حقوقی ملی و بین المللی بسیار قوی را طلب می‌کند. افرادی که از تمامی مسائل و اخبار روز دنیا، تحریم‌ها، قیمت روز کالاهای جهانی و … باخبر باشند و بتوانند با هوشیاری کامل دست به تنظیم قرارداد بزنند. به جرات می‌توان گفت تا کنون هیچ شرکتی دیده نشده است که بدون استفاده از وکلای تنظیم قراردادهای تجارت متقابل به موفقیت رسیده باشد.
