زندای بودن ۸ سال پیش بنده در گواهی سو پیشینه درج می شود؟
سلام و خسته نباشید
من ۸ سال قبل به جرم فروش مواد زندان رفتم و ۲ سال بعد با عفو ازاد شدم. می خوام بدونم الان دارم برای ویزای استرالیا اقدام می کنم بخواهم سو پیشینه بگیرم در سو پیشینه درج میشود یا نه؟
بر اساس اصل 37 قانون اساسی کشورمان، اصل بر برائت است و هیچ انسانی مجرم نیست مگر اینکه خلافش ثابت شود.
ثابت شدن جرم یا برائت شخص هم منوط به استعلام از چند دستگاه مرتبط همانند دستگاه قضایی و
نیروی انتظامی است،اما با توجه به نص صریح قانون که اصل را بر برائت
دانسته، نمی دانیم چرا عادت داریم همیشه نیمه خالی لیوان را ببینیم و در
ذهن خود حول منفی ها بگردیم!
گویی از منظر انتظامی و قضایی اکثر افراد پیشینه خوبی ندارند که برای
اثبات بی گناهی یا مجرم بودن خود باید گواهی عدم سوء پیشینه بگیرند! ، در
صورتی که به جای این واژه نامانوس می شد واژه ای مثبت ارائه شود تا شخص با
دیدی مثبت برای اثبات بی گناهی خود این هفت خوان را سپری کند!
جالب تر از همه مدت اعتبار چنین گواهی است که پس از کلی دوندگی و این در
و آن در زدن فقط یک ماه اعتبار دارد و پس از این مدت کوتاه از درجه اعتبار
ساقط می شود که البته این مدت لطف و ارفاقی است که قانونگذار به خرج داده و
گرنه ممکن است فردی پس از گرفتن گواهی عدم سوء پیشینه بلافاصله مرتکب جرمی
شود!
وی معتقد است: قانون، مدت را تعیین کرده و ما نیز در محدوده مقررات کار
می کنیم که البته در این قضیه اشکالی نمی بینم و مدت 1 ماه هم لطف و ارفاق
است و گرنه ممکن است فردی پس از کسب گواهی عدم سوء پیشینه بلافاصله مرتکب جرم شود، پس این مدت عقلایی است و یقینا در ذهن قانونگذار چیزی بوده که چنین مدتی را تعیین کرده است.
با استناد به ماده 20 آیین‌نامه سوابق قضایی، با توجه به دسترسی به سوابق کیفری افراد از طریق شبکه سراسری رایانه بانک اطلاعات متمرکز پلیس آگاهی کشور و تسریع در صدور گواهی عدم سوء پیشینه،
متقاضیان می‌توانند علاوه بر دادسرای محل صدور شناسنامه خود به سایر
دادسراهای عمومی و انقلاب نیز مراجعه نمایند و این مراجع مجاز به صدور برگ
گواهی مذکور و تسلیم آن به متقاضی می‌باشند اما با توجه به اینکه دستگاه
قضایی خود مرجعی برای صدور حکم کیفری است
درخواست سوابق کیفری یا همان انگشت نگاری و برخی مراحل دیگر را به مرجعی
دیگر (نیروی انتظامی) ارجاع می دهد در صورتی که بر اساس آیین‌نامه سوابق
قضایی، ارجاع سوابق کیفری به نیروی انتظامی در هیچ بخشی از این قانون وجود
ندارد.
دادستان عمومی و انقلاب استان در این خصوص می گوید:”در صدور عدم سوء
پیشینه انگشت نگاری با نیروی انتظامی است که یک مرجع صلاحیت دار محسوب می
شود و مواردی که در حد اتهام باشد در این نیرو تشخیص داده می شود لیکن بخش
دیگری به دستگاه قضا مربوط است که به محکومیت یا تبرئه و قرار منع تعقیب
شخص برمی گردد و این موارد در نیروی انتظامی ثبت نمی شود که البته زیاد هم
هست، بنابراین حق بررسی سوابق و پیشینه افراد که محرمانه است با دستگاه
قضایی است.”
طولانی بودن مراحل صدور گواهی عدم سوء پیشینه بر
هیچ کس پوشیده نیست و به قول یکی از همکاران” اگر ماشین و حوصله داشته
باشی،حداقل دو روز کارت طول می کشد در غیر این صورت یک هفته علافی!”
دادستان عمومی و انقلاب استان با تایید فرآیند طولانی صدور گواهی عدم
سوء پیشینه می گوید: قبول دارم که فرایندی طولانی است چون باید از طریق چند
مرجع طی شود ولی اولین باری است که می شنوم 5 تا 6 روز طول می کشد، ما
دارای یک مرکز رایانه متمرکز هستیم که گواهی ها به سرعت صادر می شود. لذا
بنده به ضرس قاطع می گویم که 90 درصد چنین گواهی هایی در طول کمتر از یک
ساعت در دستگاه قضایی داده می شود، مگر در مواردی مشکوک که باز هم در فاصله
2 ساعت و نهایتا در یک نیم روز سوءپیشینه در دستگاه قضایی صادر می شود.
اصل بر برائت است مگر اینکه خلافش ثابت شود. این یک قاعده و اصل کلی است و البته نمی توان فقط با اتکا به این منظر کار کرد.
اما وقتی صدور گواهی عدم سوءپیشینه در دستگاه قضایی فقط یک ساعت یا کمتر
از نیم روز طول می کشد پس اشکال کار را باید در دستگاه مرتبط دیگر یعنی
نیروی انتظامی جست.
گرفتن عدم سوء پیشینه در اختیار سازمان و نهاد خاصی
نیست بلکه باید از چند مرجع استعلام و اخذ شود اما اگر بیش از 3 روز وقت
مردم را گرفت، آن ها می توانند به ما مراجعه کنند تا علت این تاخیر غیر
منطقی بررسی شود.
اما آیا 3 روز برای گرفتن یک گواهی که 1 ماه بیشتر اعتبار ندارد زمان
زیادی نیست؟ سرهنگ شهابی می گوید: یقینا وقت کمتری می برد و این 3 روز در
صورتی است که فرد با مراحل کار آشنا نباشد و یا خود تعلل کند وگرنه دلیلی
ندارد که پاسخ نگیرند.
این خدمت درحال حاضر فقط در دفاتر تهران بزرگ، کرج، مشهد، اصفهان، اهواز، ارومیه ارایه میشود
- اصل و کپی شناسنامه
- اصل و کپی کارت ملی
- یک قطعه عکس جدید رنگی تمام رخ زمینه سفید بدون عینک (برای خانم‌ها بدون آرایش)
- معرفی نامه از محل کار و یا تکمیل فرم درخواست
- همراه داشتن کد پستی 10 رقمی به همراه آدرس کامل پستی
- پرداخت هزینه های زیر:
- در صورتی که در دفتر مورد مراجعه، دستگاه کارتخوان (POS) وجود داشته
باشد بدون نیاز به واریز این مبالغ از طریق بانک، می‌توان از کارت‌های
بانکی استفاده نمود. (فقط در تهران) - شماره حساب شهرهای غیر تهران را از دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی دریافت نمایید.
ردیف
مبلغ پرداختی
بانک
شماره حساب
صاحب حساب
1
50،000 ریال
(پنج هزار تومان)
ملی
2171151307006
نیروی انتظامی
2
100،000 ریال
(ده هزار تومان)
ملی
2171291338004
ذیحسابى دادگسترى استان تهران
- در صورت نیاز به نسخه دوم و سوم گواهی عدم سوء پیشینه می‌بایست مبلغ 50،000 ریال (پنج هزار تومان) به شماره حساب ردیف دوم جدول بالا واریز و فیش را ارایه نمایید.
- افرادی که برای سفارت‌خانه‌های خارج از کشور نیاز به عدم سوء پیشینه
دارند، می بایست اصل گذرنامه و کپی صفحه اول آن را به عنوان معرفی نامه
ارائه نمایند. - دفاتر به هیچ وجه حق انگشت نگاری برای افراد بالای 70 سال را نداشته و این افراد در تهران می بایست به اداره سجل کیفری دادسرای تهران واقع
در خیابان انقلاب- روبروی دانشگاه تهران- خیابان 12 فروردین- ساختمان
تبریزچی مراجعه و درشهرستان بر اساس اعلام پلیس آگاهی نمایند. - اتباع خارجی جهت دریافت گواهی تشخیص هویت در تهران می‌بایست به پلیس
مهاجرت و گذرنامه ناجا واقع در خیابان دکتر شریعتی، نبش خیابان معلم، پشت
فروشگاه اتکا و در شهرستان‌ها به اداره اتباع خارجی مراجعه نمایند.
مطمئنا در دنیای پرتلاطم امروزی، یکی از موضوعاتی که می تواند جوامع بشری
را از اختلافات شخصی و جمعی در امان بدارد، «آشنایی با حقوق متقابل افراد
با یکدیگر و قانون» است که مهمترین اثر این آشنایی و آگاهی را می توان در
پیشگیری از وقوع بسیاری از مشکلات حقوقی دانست؛ بنابراین، امروز تلاش داریم
تا موضوع «سوءپیشینه کیفری» را بررسی کنیم.
استخدام در اداره‌های
دولتی و داشتن حقوق اجتماعی مستلزم این است که فرد دارای سوء پیشینه کیفری
نباشد و در این باره باید گواهی نداشتن سوء پیشینه ارائه کند.
همان‌گونه
که از عنوان سوءپیشینه کیفری پیداست، اگر فردی مرتکب جرم ـ البته جرایم
برشمرده در قانون ـ شود، به دلیل ذهنیتی که در جامعه از آن فرد ایجاد
میشود، سوء پیشینه‌ای برای او در نظر گرفته میشود.
این واژه بار
منفی دارد. موضوع زمانی اهمیت پیدا می‌کند که فرد بخواهد به استخدام
نهادهای مختلف کشوری درآید و به گواهی عدم سوء پیشینه و سابقه‌ی کیفری نیاز
داشته باشد.
تعریف پیشینه در لغت سابقه هر چیز و هر امرى را گویند. نام دیگر آن سابقه است.
قانون
در مورد سابقه کیفری چه می‌گوید: بنا بر ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی مصوب
۱۳۹۲ افرادی که مرتکب جرمی بشوند و مجازات آن‌ها به شرح زیر باشد دارای
محکومیت موثر کیفری هستند و تا پایان این موارد نمی‌توانند گواهی عدم سوء
پیشینه بگیرند و پس از گذشت این زمان‌ها با توجه به نوع جرم، پاک نخواهد
شد، ولی در استعلامات در سابقه ذکر نخواهد شد.
قانون مجازات اسلامی
با اصلاحاتی که در سال‌های اخیر در آن صورت گرفته، مجازات را درجه بندی
کرده است. درجات مختلف، شدید یا خفیف بودن جرایم را مشخص می‌کند؛ بنابراین،
قانون گذار هم با تمام مجرمان برخورد یکسانی نکرده و با هر یک به تناسب
جرم ارتکابی برخورد کرده است.
مادهٔ ۲۵ این قانون در تکمیل مادهٔ
۱۹، بحث «مجازات تبعی» را مطرح می‌کند. اعمال مجازات‌های تبعی بر خلاف
مجازات تکمیلی الزامی است و خود به خود اعمال میشود؛ بنابراین، مجرم با
ارتکاب جرم تبعات آن را نیز می‌پذیرد.
آنچه عامه‌ٔ مردم به آن سوء
پیشینه کیفری می‌گویند، در لفظ قانونگذار، «محکومیت موثر کیفری» است.
جرایم درجه‌ٔ یک تا پنج در این ماده به دنبال خود مجازات‌های تبعی را
می‌آورند و این همان محکومیت موثر کیفری است
ماده ۲۵ – محکومیت
قطعی کیفری در جرایم عمدی، پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان
مقرر در این ماده محکوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی محروم
می‌کند:
الف- پس از هفت سال در محکومیت به مجازات‌های سالب حیات و حبس ابد از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی در سابقه درج نخواهد شد
ب-
پس از ۳ سال در محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد
شده بیش از نصف دیه مجنیٌ‌علیه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه ۴ .
پ- ۲ سال در محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده نصف دیه مجنیٌ‌علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه ۵ .
تبصره
۱ ـ. در غیر موارد فوق، مراتب محکومیت در پیشینه کیفری محکوم درج میشود،
لکن در گواهی‌های صادره از مراجع ذی‌ربط منعکس نمی‌شود، مگر به درخواست
مراجع قضایی برای تعیین یا بازنگری در مجازات.
تبصره ۲ – در مورد
جرایم قابل گذشت در صورتی که پس از صدور حکم قطعی با گذشت شاکی یا مدعی
خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود اثر تبعی آن نیز رفع میشود.
تبصره ۳
– در عفو و آزادی مشروط، اثر تبعی محکومیت پس از گذشت مدت‌های فوق از زمان
عفو یا اتمام مدت آزادی مشروط رفع میشود. محکوم در مدت زمان آزادی مشروط و
همچنین در زمان اجرای حکم نیز از حقوق اجتماعی محروم میشود.
در
اجرای تبصره ۱ ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ در خصوص افرادی
که سابقه محکومیت کیفری داشته، اما سابقه آن‌ها در حال حاضر موثر نیست آیا
فرم شماره یک (فاقد سابقه کیفری) یا فرم شماره ۲ (فاقد سابقه موثر کیفری)
صادر و به وی تحویل میشود یا خیر؟
با توجه به اینکه صرفاً محکومیت
قطعی کیفری در جرایم عمدی طبق ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲
محکومٌ علیه را در مدت‌های مقرر در ذیل این ماده از حقوق اجتماعی محروم
می‌کند؛
بنابراین در غیر موارد مذکور در بندهای ذیل این ماده
محکومٌ علیه فاقد سابقه کیفری محسوب میشود و لزومی به درج در گواهی صادره
نیست و باید گواهی عدم سوءپیشینه کیفری صادر شود.