اگر تمایل دارید در مورد شناسنامه فنی و ملکی ساختمان بیشتر بدانید، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا در این رابطه اطلاعات مفید و کاربردی خدمتتان ارائه دهیم. تصور کنید قصد خرید خانه دارید. حتما می‌دانید که این کار با چه فراز و نشیب‌هایی همراه هست. برای خرید خانه باید زمان زیادی را صرف کنید و با بازدید از منازل مختلف، گزینه ای که بیشترین شباهت به سلیقه و بودجه شما را دارد، انتخاب کنید. حال تصور کنید خانه‌ای را پیدا کرده اید که ظاهرش را کاملا پسندیده اید و قیمت آن هم با بودجه شما همخوانی دارد. آیا کار تمام است و می‌توانید آن را بخرید؟ خیر!
حقیقت این است که برای خرید یک خانه، همه چیز در قیمت و ظاهر آن خلاصه نمی شود. فاکتورهای زیادی وجود دارد که شما باید پیش از خرید به آنها توجه داشته باشید. بررسی وضعیت ساخت و ساز و استانداردهای فنی از جمله ویژگی‌های مهمی هستند که در زمان خرید و یا اجاره خانه باید به آنها توجه کرد. شاید این سوال برایتان مطرح شود که چطور می‌توانیم در مورد این مطالب اطلاعات کسب کنیم؟ لازم است بدانید که هر ساختمان مانند تمامی انسان‌ها دارای یک شناسنامه منحصر به فرد است که اطلاعات مهم و ضروری در آن درج شده است.
برای شناسایی وضعیت ساختمان باید شناسنامه فنی و ملکی آن را ملاحظه نمایید. این شناسنامه از مدارک مهم و ضروری ساختمان به شمار می‌رود.
آیا تهیه شناسنامه فنی و ملکی ساختمان لازم است؟
ساخت ساختمان پروسه‌ای زمان بر است که در هر مرحله قانونی آن باید مجوزهای مختلفی اخذ شود. در صورت عدم تهیه این مجوزها نمی‌توان از ساختمان مزبور استفاده نمود. تعداد این مجوزها بسیار بالاست و از مراحل اولیه ساخت و ساز گرفته تا مرحله صدور پروانه را در بر می‌گیرند. از اسناد مهمی که در فرآیند ساخت یک ساختمان باید تهیه شود، شناسنامه فنی و ملکی ساختمان است که با استفاده از آن می‌توان به اطلاعات مفیدی در مورد ساختمان دست پیدا کرد.
به طور کلی می‌توان هدف اصلی از صدور شناسنامه فنی و ملکی ساختمان را ارتقای سطح کیفی ساخت و ساز و تامین حقوق و انتظارات مشتریان مسکن دانست.
از شناسنامه فنی و ملکی ساختمان چه می‌دانید؟
منظور از شناسنامه فنی و ملکی ساختمان سندی است که اطلاعات فنی و مشخصات ملکی ساختمان در آن قید شده است. به طور کلی تمامی ساختمان‌هایی که به صورت قانونی و زیر نظر مراجع رسمی کشور ساخته شده باشند، از این شناسنامه برخوردار خواهند بود.
وزارت مسکن و شهرسازی مسئولیت طراحی و چاپ این شناسنامه را بر عهده دارد. شناسنامه فنی و ملکی از برگ های صحافی شده ای تشکیل شده است که در نهایت به شکل یک دفترچه اطلاعات در آمده اند.
لازم به ذکر می‌باشد که شناسنامه فنی و ملکی ساختمان باید در زمان خرید و فروش ملک مورد نظر همراه با تمامی اسناد و مدارک مرتبط به خریدار واگذار شود.
دلایل اهمیت شناسنامه فنی و ملکی
- کسب اطلاعات کافی و مفید در مورد مشخصات فنی ساختمان
- فراهم شدن بستری مناسب به منظور اخذ تصمیمات جدید برای بازسازی سازه در سال‌های آتی
- تعیین کننده کاربری ساختمان
در شناسنامه فنی و ملکی چه اطلاعاتی آورده می‌شود؟
همان طور که پیشتر هم گفتیم در این سند، اطلاعات فنی و ویژگی‌های ساخت ساختمان قید می‌شود. به عنوان مثال در این اسناد شیوه اسکلت بندی ساختمان و آیین‌های مورد استفاده برای ساخت و ساز بیان می‌شوند. این اطلاعات برای تصمیم گیری‌های آتی ساختمان لازم خواهند بود. زیرا با استفاده از اطلاعات مندرج در این شناسنامه می‌توان نسبت به مقاوم سازی سازه در سال‌های آتی تصمیمات تازه‌ای اتخاذ نمود. ضمن این که می‌توان وضعیت فعلی ساختمان را نیز بررسی کرد. مثلا اینکه آیا در حال حاضر مصالح به کار برده شده در ساخت مقاوم هستند و از ایمنی لازم برخوردارند یا خیر؟
نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که املاک بر حسب ضوابط ساخت و ساز و همچنین درجه ایمنی در قالب کاربری‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. لذا می‌توان با توجه به شناسنامه فنی و ملکی ساختمان، آن را برای کاربری‌های مختلف ارزیابی نمود. مثلا ممکن است بعضی از کاربری ها موجب وارد شدن وزنی بیش از حد مجاز به اسکلت ساختمان شوند. در این شرایط باید از انتخاب کاربری‌هایی که چنین وزنی را به اسکلت ساختمان وارد می کند، اجتناب کرد.
این اطلاعات برای بررسی های فنی نهادهای مربوطه و همچنین خریداران لازم خواهند بود. از آنجایی که چنین اطلاعات مهمی از روی ساختمان قابل دسترس و فهم نیستند، آنها را در دفترچه‌ای رسمی ثبت می‌نمایند که در ادامه به تائید سازمان نظام مهندسی ساختمان می‌رسد.
نهاد صادرکننده شناسنامه فنی و ملکی
در تمامی استان‌ها سازمان نظام مهندسی ساختمان‌ها به عنوان مرجع صادر کننده شناسنامه فنی و ملکی شناخته می‌شوند. این سازمان باید پس از درخواست مجریان پروژه‌های ساختمانی، اقدامات لازم برای صدور شناسنامه فنی و ملکی را انجام دهند. این سازمان‌ها همچنین موظفند که مشخصات ملک مربوطه را در شناسنامه‌های خامی که از جانب وزارت مسکن و شهرسازی در اختیارشان قرار می گیرد، ثبت نمایند. لازم به ذکر می‌باشد که صدور این شناسنامه‌ها با هزینه‌هایی همراه است که تعرفه آن هر ساله از سوی شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی پیشنهاد می‌شود و در نهایت به تصویب وزارت مسکن می‌رسد. پس از تصویب نهایی این تعرفه از سوی وزارت مسکن، تمامی مالکان و مجریان پروژه‌های ساختمانی موظف به پرداخت هزینه‌های تعریف شده خواهند بود.
اقدامات لازم برای دریافت شناسنامه فنی و ملکی
برای اینکه بتوانید شناسنامه فنی و ملکی را دریافت کنید، کپی شناسنامه مالک، کپی کارت ملی، کپی سند مالکیت و گواهی عدم خلافی لازم خواهد بود. در نخستین گام باید اطلاعات فنی و ملکی ساختمان در فرم‌هایی که به عنوان پیش نویس شناسنامه‌های فنی و ملکی شناخته می‌شوند، وارد شوند. پس از آن باید این فرم پیش نویس تکمیل شده را به همراه گواهی عدم خلافی به سازمان نظام مهندسی ساختمان ارائه داد. سپس باید هزینه‌های مربوط به عملیات صدور، پرداخت شود.
در مرحله بعدی ناظر مهندسی از سوی سازمان نظام مهندسی کشور تعیین خواهد شد تا مشخصات ملک و اطلاعات ثبت شده را ارزیابی نماید. ضمن اینکه باید کیفیت فنی ساخت و ساز ساختمان به صورت حضوری ارزیابی شود. در صورتی که مهندس ناظر تائید دهد، شناسنامه فنی و ملکی ساختمان به صورت رسمی صادر خواهد شد و در ادامه سند به مالک ارائه می‌شود.
نتیجه گیری
اگر مجری یک پروژه ساختمانی هستید، حتما می‌دانید که پس از اتمام کار ساخت و ساز، نوبت به دریافت شناسنامه فنی و ملکی ساختمان خواهد رسید. لذا پس از اتمام ساخت و ساز مجری پروژه و یا مالک باید اطلاعات فنی و ملکی ساختمان را به همراه تائید مهندس ناظر به سازمان نظام مهندسی ساختمان‌ها در استان خودشان تحویل دهند.
به این نکته توجه داشته باشید که دریافت شناسنامه ملکی و فنی برای صدور و دریافت پروانه پایان کار ساختمان لازم و ضروری خواهد بود. پروانه پایان کار ساختمان از سوی شهرداری صادر می‌شود. در واقع با صدور این پروانه اعلام می‌شود که ساختمان مورد نظر از دید تمامی مراجع قانونی کشور ساخت و سازی بدون اشکال داشته است و در کل مورد تائید می‌باشد.
به همین جهت می‌گوییم که مطالعه شناسنامه ملکی و فنی ساختمان لازم و ضروری است. زیرا با این کار می‌توانید اعتبار فنی و قانونی ملک مورد نظر را مورد ارزیابی قرار دهید.