محاسبه خسارت تاخیر تادیه دین

در پایان رسیدگی به برخی از شکایت‌ها، بخشی از حکم این است که یک طرف باید خسارتی را که به دیگری وارد کرده است، جبران کند، اما کم نیستند مواردی که فرد محکوم به پرداخت خسارت زیر بار نمی‌رود و دیر اقدام به پرداخت آن می‌کند. قانونگذار در این مورد برای جلوگیری از بروز مشکل و خسارت بیشتر زیان‌دیده، «خسارت تاخیر تادیه» را مطرح کرده است.

  • شرایط مطالبه خسارت تاخیر تادیه چیست؟
  • ملاک محاسبه تاریخ خسارت تاخیر تادیه چه زمانی است؟
  • اگر دین با تاخیر پرداخت شود میتوان از فرد خسارت گرفت؟
  • خسارت تاخیر تادیه سفته و برات از چه زمانی محاسبه میشود؟
  • در حال حاضر خسارت تاخیر تادیه چک از چه زمانی قابل مطالبه میباشد؟
  • تعهد صادرکننده اسناد تجاری در مقابل دارنده آن به چه معنایی میباشد؟
  • اگر مهریه وجه نقد در سالهای پیش تعیین شده باشد در زمان حال چگونه محاسبه میشود؟
  • چکی که در سال 1390 و به مبلغ 20 میلیون صادر شده وصول نشود چه مقدر خسارت به آن تعلق میگیرد؟

اگر کسی در مقابل دیگری، تعهد به انجام یا عدم انجام امری کند و آن را انجام ندهد، مسئول جبران خسارت خواهد بود.

در قراردادها معمولاً برای تنظیم و تحکیم تعهدات متعاقدین به صورت شرط در ضمن عقد، مبلغی معین می‌شود تا در صورت تخلف، هر کدام از آنان به عنوان خسارت به طرف مقابل پرداخت شود. این مبلغ را اصطلاحاً وجه التزام می‌نامند.

بنابراین، وجه التزام، خسارتی است که در صورت عدم ایفای به تعهد یا عدم ایفای به موقع آن، از متعهد دریافت می‌شود. حال اگر تعهد، پرداخت وجه نقد باشد، آن را خسارت تأخیر تأدیه می‌نامند.

شرایط مطالبه خسارت تاخیر تادیه چیست؟

خسارت تاخیر تادیه در دعاویی قابل مطالبه است که موضوع اختلاف، دین (بدهی) و آن هم از نوع وجه رایج ایران باشد همچنین سررسید مشخصی در پرداخت آن پیش بینی شده باشد.

یعنی موضوع تعهد پرداخت وجه نقد از سوی خوانده به خواهانده باشد و در غیر این صورت،مانند تعهد به تحویل کالا و انجام خدمات و حتی پرداخت وجه نقد غیر رایج در ایران، موضوع خسارت تأخیر تأدیه نخواهد بود.

اگر مدیون در سررسید پرداخت خسارت به‌ دلایلی خسارت را پرداخت نکرد و تاخیر ایجاد شد، باید ثابت کند که به‌دلیل ناتوانی مالی (اعسار) و مواردی از این قبیل، تاخیر داشته است.

ملاک محاسبه تاریخ خسارت تاخیر تادیه چه زمانی است؟

اگر طرفین در خصوص مبدا زمانی محاسبه خسارت توافقی شفاهی یا کتبی داشته باشند بر اساس جواز ماده ۱۰ قانون مدنی، ماده ۲۳۰ این قانون و انتهای ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی، توافق آنها محترم خواهد بود و دادگاه به میزان و شرایط آن حکم صادر می‌کند.

در مورد مطالبات پولی، بیشتر مورد قبول و تمایل دادگاه‌ها تاریخ صدور حکم است و در خصوص اوراق تجاری، مهریه و اسناد موضوع آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی رویه صدور احکام بر مبنای تاریخ سررسید بدهی است.

خسارت تاخیر تادیه سفته و برات از چه زمانی محاسبه میشود؟

مطابق ماده 304 و 309 قانون تجارت، خسارت تأخیر تأدیه به مبلغ اصلی برات یا سفته که بواسطه عدم تادیه اعتراض شده است ازروز اعتراض محسوب میشود و از عبارت (روز اعتراض) تاریخ ثبت واخواستنامه در دفتر دادگاه استفاده میشود نه تاریخ ابلاغ واخواست و ماده 721قانون آئین دادرسی مدنی ناظر به دعاوی مستند به برات و سفته واخواست شده نیست.

تعهد صادرکننده اسناد تجاری در مقابل دارنده آن به چه معنایی میباشد؟

به رابطه‌ حقوقی که به موجب آن شخص در برابر دیگری ملزم به رعایت امری شود در اصطلاح «تعهد»‌گفته می‌شود. «دین» در ساده ترین تعریف «تعهدی است بر عهده شخص به نفع دیگری». در نگاهی کلی‌تر به طور معمول دین اعم از تعهد است اما در معنای خاص رایج در روزگار ما دین جنبه منفی تعهد مالی یعنی «بدهی» است.

اگر دین با تاخیر پرداخت شود میتوان از فرد خسارت گرفت؟

اگر دین در موعد مقرر ادا شود که در عمل بحثی نخواهد بود اما اگر دین با تأخیر ادا شود آن وقت است که به مدیون خسارت وارد می‌شود.

امکان مطالبه قانونی خسارتی با عنوان خسارت تأخیر تأدیه دین (که در حقیقت جبران کاهش ارزش پول است) در عمل فراهم شده است.

در دعاوی که موضوع آن دین و از نوع وجه رایج بوده و با مطالبه داین، مدیون در عین توانایی مالی از پرداخت امتناع کرده در صورت تغییر فاحش قیمت سالانه از زمان سررسید تا هنگام پرداخت و پس از مطالبه طلبکار، دادگاه با رعایت تناسب شاخص سالانه که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد، محاسبه و مورد حکم قرار خواهد داد، مگر اینکه طرفین به نحو دیگری مصالحه نمایند.

اگر مهریه وجه نقد در سالهای پیش تعیین شده باشد در زمان حال چگونه محاسبه میشود؟

چنانچه مهریه وجه رایج باشد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تأدیه نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌شود محاسبه و پرداخت خواهد شد مگر اینکه زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند.

مثلا چنانچه مهریه زن در سال 1350 معادل 200 هزار تومان وجه نقد تعیین شده باشد اگر زن در سال 1395 قصد مطالبه مهریه خود را داشته باشد بر اساس شاخص بانک مرکزی معادل 325 میلیون خواهد شد.

اگر مهریه شما به صورت وجه نقد در سالهای گذشته بود و قصد تبدیل آن به نرخ روز را داشتید میتوانید به صفحه محاسبه مهریه مراجعه کنید و برای محاسبه مهریه اقدام نمائید.

در حال حاضر خسارت تاخیر تادیه چک از چه زمانی قابل مطالبه میباشد؟

نظریه های متفاوتی بیان شده است. گروهی معتقدند که خسارت تأخیر تأدیه چک از زمان تاریخ سررسید چک میباشد چراکه در زمان سررسید صادرکننده باید بدهی را پرداخت میکرده است.

گروه دیگری معتقد میباشند که خسارت تاخیر تادیه چک از زمان برگشت خوردن چک قابل مطالبه میباشد زیرا دارنده اعتراض خود را با برگشت زدن چک اعلام کرده است.

در آخر گروهی هستند که معتقدند از زمانی دارنده چک میتواند خسارت تأخیر تأدیه را مطالبه کند که علاوه بر برگشت زدن چک، دادخواست مطالبه وجه نیز بدهد که در حال حاضر با توجه به رویه قضایی قابل اجرا میباشد.

چکی که در سال 1390 و به مبلغ 20 میلیون صادر شده وصول نشود چه مقدر خسارت به آن تعلق میگیرد؟

در صورتیکه در زمان سررسید چک که همان سال 1390 بوده است دارنده چک را برگشت زده و برای مطالبه وجه چک اقدام کرده باشد میزان خسارت تاخیر تادیه حدودا در این مدت 30 میلیون تومان خواهد بود که با جمع مبلغ اصلی معادل 50 میلیون تومان از صادرکننده چک قابل مطالبه میباشد.

مراحل مطالبه خسارت تاخیر تادیه توسط وکیل

  1. در صورتیکه قصد وصول شدن چک های برگشتی و همچنین مطالبه خسارت تاخیر تادیه را دارید میتوانید مراحل زیر را انجام دهید.
  2. شما نیاز به وقت مشاوره حضوری با وکیل متخصص در وصول مطالبات دارید (برای دریافت وقت با دفتر تماس حاصل فرمائید.)
  3. پس از گرفتن وقت حضوری با وکیل، جزئیات پرونده را برای وکیل شرح داده و چنانچه مدارکی برای اثبات ادعای خود و یا دفاع از خود دارید به وکیل تحویل داده و وکالتنامه وکیل را امضاء می کنید.
  4. در صورتیکه چک را هم برگشت زده اید گواهی عدم پرداخت را به وکیل تحویل بدهید.

مدارک برای مطالبه خسارت تاخیر تادیه توسط وکیل

  1. مدارک شناسایی از قبیل اصل شناسنامه و کارت ملی
  2. ارائه اصل چک و سفته در صورت برگشت زدن گواهی عدم پرداخت به همراه مشخصات صادر کننده چک و سفته (در صورت امکان)
دکمه بازگشت به بالا
مشاوره حقوقی ٪۱۰۰ رایگان